پردیس تئاتر تهران، بزرگترین پردیس تئاتر ایران است که برای دومین دوره متوالی میزبان جشنواره بین المللی سیمرغ شده است.
به گزارش هویت ما، هفته گذشته دبیرخانه نهمین جشنواره بین المللی سیمرغ خبر از انتخاب پردیس تئاتر تهران به عنوان میزبان این دوره از جشنواره داد؛ مجموعه ای که سال گذشته نیز میزبان این رویداد بزرگ فرهنگی انتخاب شد و تجربه خوبی را برای دانشجویان و شرکت کنندگان حاضر در دوره هشتم جشنواره رقم زد.
به این بهانه نگاهی گذرا به برخی از ویژگی‌های این مجموعه بزرگ و مجهز انداخته‌ایم.
هر وقت در تهران حرفی از تئاتر است همه ذهن‌ها ناخودآگاه به سمت چهارراه ولیعصر و تئاتر شهر کشیده می‌شود. سال‌ها است که همه امکانات کلانشهر تهران در تئاتر، به چهارراه ولیعصر و کافه شهرداری سابق که سال‌های ابتدایی دهه ۵۰ به تئاترشهر تبدیل شد، ختم شده است. حیات و ممات تئاتر کشور نیز وابسته به پنج سالن فعال این ساختمان استوانه‌ای است، اما با افتتاح پردیس تئاتر حرفه‌ای تهران که بزرگترین مرکز حرفه‌ای در نوع خود در کشور است، اوضاع فرق کرده است.
احداث بزرگترین مرکز تئاتر حرفه‌ای ایران در جنوب تهران
پردیس تئاتر تهران که با نام تئاتر خاوران نیز شناخته می‌شود، در جنوب شرقی تهران و در نزدیکی فرهنگسرای خاوران ساخته شده است. این پردیس در زمینی به مساحت ۲۵ هزار و ۲۰۰ مترمربع و با زیربنای ۱۶ هزار و ۳۳۰ مترمربع جنب فرهنگسرای خاوران قرار گرفته است. مجموعه پردیس تئاتر تهران در بزرگراه امام علی، اتوبان شهید محلاتی شرق، خیابان شهید شاه‌آبادی جنوبی، بعد از میدان مالک اشتر، خیابان بقایی واقع است.
این مجموعه که به منظور رفع نیاز هنرمندان به مرکزی حرفه‌ای و همچنین نیاز مناطق جنوبی شهر در امور فرهنگی و هنری ساخته شده خلأ موجود در حوزه تئاتر تجربی و عروسکی را نیز رفع می‌کند.
۴ سالن برای گسترش تئاتر تجربی
امکانات گسترده مرکز تئاتر حرفه‌ای می‌تواند نظر هر هنرمند و علاقه مند به تئاتر را جلب کند. آنچه به این مرکز وجهه‌ای ویژه می‌بخشد تخصیص ۴ سالن با گنجایش ۱۵۰نفر است که امکان گسترش تئاتر تجربی را برای علاقه‌مندان فراهم می‌آورد. با بهره‌برداری از این مرکز انتظار می‌رود که تئاتر تجربی کشور نیز مورد توجه قرار گیرد تا تمام استعدادهای مفید در این حوزه نیز به نمایش درآید.
عروسک‌ها هم وارد تئاتر می‌شوند
یکی از بخش‌های در نظر گرفته شده برای این مرکز سالن نمایش «تئاتر عروسکی» است.این سالن می‌تواند میزبان ۱۲۰ نفر از علاقه‌مندان در هر اجرا باشد. همچنین در این مجموعه، فضایی به مساحت یک هزار متر مربع برای کارگاه ساخت دکور و کارگاه خیاطی و سه هزار مترمربع هم به اتاق‌های پشت صحنه و سالن‌های تمرین اختصاص داده شده است. فضایی نزدیک به ۳هزار و پانصد مترمربع نیز به نمایش‌های آئینی و سنتی اختصاص داده شده است. کتابخانه تخصصی، سایت اینترنت، گالری‌ها و ایجاد فضاهای کارگاهی و آموزشی با مساحتی نزدیک به ۴ هزار مترمربع و مکان‌هایی تفریحی چون رستوران، فروشگاه، سالن بازی کودکان و غرفه‌های فروش محصولات فرهنگی از دیگر امکانات این مجموعه محسوب می‌شوند.
همچنین این مرکز یک سالن اصلی و ۶ بلک باکس دارد که یکی از این بلک باکس‌ها مخصوص اجرای تئاتر عروسکی و پخش فیلم است. مرکز تئاتر حرفه‌ای خاوران دارای یک سالن اصلی با گنجایش هزار نفر و ۴ سالن نمایش تجربی با گنجایش ۱۵۰ نفر است. سالن «نمایش عروسکی» آن نیز در هر اجرا میزبان ۱۲۰ نفر از علاقه‌مندان خواهد بود.
در این مجموعه یک هزار مترمربع به کارگاه ساخت دکور و کارگاه خیاطی و ۳ هزار مترمربع هم به اتاق‌های پشت صحنه و سالن‌های تمرین اختصاص داده شده است.
مرکز تئاتر حرفه‌ای میزبان جشنواره‌های بین‌المللی
مرکز تئاتر حرفه‌ای تهران قابلیت میزبانی جشنواره‌های بین‌المللی را نیز دارد. این مجموعه دارای یک لابی اصلی است که در طبقه بالا و ضلع غربی آن یک قرائت‌خانه وغرفه‌ای برای ارائه محصولات فرهنگی در نظر گرفته شده است. همچنین در ضلع شرقی این لابی یک سالن کنفرانس مطبوعاتی قرار گرفته است. درمرکز پردیس تئاتر حرفه‌ای شهر تهران فضای آمفی تئاتر روباز به مساحت ۳۵۰۰ مترمربع نیز درنظرگرفته شده که این مکان برای نمایش‌های آئینی و سنتی مورد استفاده قرارخواهدگرفت.
سالن اصلی مرکز تئاتر حرفه‌ای از محاسبات آکوستیکی خاصی برخوردار بوده و مزیت دیگری که نسبت به دیگر سالن‌های تئاتر دارد این است که به کمک لیفت می‌تواند صحنه را از بالا به پایین جابه‌جا کند و عمق صحنه نیز در این سالن قابل تغییر است.
همچنین در این بخش چال ارکستر وجود دارد که امکان اجرای کنسرت موسیقی را فراهم آورده است. در واقع سالن اصلی اینجا با ظرفیت ۱۲۰۰ نفر در کنار اینکه امکان اجرای تئاتر را فراهم کرده با داشتن امکانات دیگری همچون چال ارکستر، این اجازه را می‌دهد که به عنوان سالن اجرای کنسرت نیز مورد استفاده قرار گیرد.
طراحی آکوستیک برای ایجاد صدایی رسا
طراحی آکوستیک سالن اصلی این مرکز با همکاری یک مشاور سوئیسی و با توجه به استانداردهای سالن‌های تئاتر انجام شده تا بدون نیاز به بازتقویت صدا، بتواند صدای رسایی در فضا ایجاد کند.
سالن اصلی با دارا بودن صحنه بزرگ و حرفه‌ای در دو بخش تفکیک‌پذیر است. یکی صحنه اصلی است که ۳۴ مترعرض، ۱۲ متر عمق و برج صحنه‌ای به ارتفاع ۲۲ متر دارد و دیگری صحنه جلویی است که ۳۲ متر عرض و ۱۰ متر عمق دارد. تمام این خصوصیات در کنار هم بزرگ ترین سطح صحنه تئاتر در ایران را فراهم کرده و باعث شده در مقایسه با سالن‌های مطرح در دنیا، جزو سالن‌های تئاتر حرفه‌ای انگشت شمار به شمار رود.
بزرگترین سالن اجرای موسیقی گروهی در مرکز تئاتر تهران
مرکز تئاتر حرفه‌ای شهر دارای دو سالن تمرین مناسب و حرفه‌ای است: یکی سالن تمرین اصلی است که با ابعاد سطح صحنه اصلی و امکان فراگیری هیات بازبینی را فراهم می‌کند و دیگری سالنی است با ابعاد یک دوم صحنه که برای پشتیبانی در نظر گرفته شده است. نباید این نکته از یاد برود که با اتمام کار مرکز تئاتر حرفه‌ای، دوستداران موسیقی می‌توانند به این اتفاق امیدوار باشند که تهران دارای بزرگترین سالن اجرای موسیقی گروهی و ارکسترال خواهد شد. چاله ارکسترای عظیم و مجموعه ارکسترا شِل یا رفلکتورهای متحرک به صورت قطعات ایستاده متحرک و افقی بالاسر که توسط میله‌های آویز دکور جابه‌جا می‌شوند بر اساس محاسبات آکوستیک در این سالن تعبیه شده‌اند که امکان برگزاری بزرگ ترین اجراهای موسیقی گروهی و ارکسترا را در این مرکز فراهم می‌کنند.
فراهم شدن امکان تغییر زاویه کف
در این مجموعه برای اولین بار امکان تغییر زاویه کف برای ساخت دکورهایی با کف صحنه شیب دار فراهم شده که این امکان قابلیت طراحی و اجرای نمایش با زوایای مختلف مورد نیاز نسبت به جایگاه تماشاگران را برای کارگردانان تئاتر فراهم کرده است. سن تعبیه شده در این سالن امکان قرارگیری گروه‌های بسیار بزرگ موسیقی گروهی و ارکسترال تا بیش از ۲۰۰ نفر را فراهم کرده و به همین دلیل جزو سالن‌های انگشت شمار دنیا قرار دارد. دو سالن تمرین یکی با ابعاد صحنه اصلی و برای حضور هیات بازبینی و دیگری با مساحت یک دوم صحنه برای پشتیبانی از دیگر خصوصیات پردیس تئاتر حرفه‌ای شهر تهران است.
برج صحنه در مجموعه تئاتر خاوران
درست پشت سالن اصلی، یک ساختمان بلند ۷ طبقه قرار گرفته که از طبقه دوم خود به سالن اصلی راه دارد، ساختمانی که آن را برج صحنه می‌نامند و با ارتفاع بلندی که دارد از سایر ساختمان‌ها قابل تشخیص است. در این ساختمان تمامی بخش‌های فنی، ماشینری، تجهیزات صحنه و… قرار گرفته است.
مناسب‌سازی پردیس تئاتر حرفه‌ای تهران
پشت بلک‌باکس‌ها فضایی برای اجرای تئاتر در فضای آزاد در نظر گرفته شده است. علاوه بر این، نمای ساختمان‌های مرکز تئاتر حرفه‌ای به سه رنگ سفید، آجری و مشکی است که همگی از جنس سفال هستند و به صورت خشکه نصب می‌شوند. همچنین تمامی مسیرهای این مرکز با داشتن رمپ و آسانسور برای معلولان مناسب سازی شده اند.
نامگذاری سالن های پردیس به نام هنرمندان
در پردیس تأتر تهران به منظور بزرگداشت و ادای احترام به پیشکسوتان هنرهای نمایشی ، پنج سالن این مرکز با نام هنرمندان شناخته شده؛ داوود رشیدی، محمود محمد و جمشید مشایخی، علی نصیریان و محمد علی کشاورز نامگذاری شده است.
- ۲۷ام فروردین ۱۳۹۷
- هویت